Czasław
Wieś w gminie Raciechowice, licząca ok. 840 mieszkańców, położona w dolinie Krzyworzeki u stóp Grodziska i malowniczych wzniesień Pogórza Wielickiego. Nazwa miejscowości pochodzi od założyciela, rycerza Czasława.Informacje ogólne
Pierwsza wzmianka z 1359 r. mówi o miejscowości, w której znajdowała się komora celna zamku dobczyckiego. Czasław był wówczas własnością rycerską i w rękach prywatnych pozostawał do 1945 r. Z czasem wchłonął osadę Wdżary, również założoną w XIV w. W czasie II wojny światowej rozwijała się tutaj konspiracja związana z BCh i AK. W południowej części miejscowości, przy „moście glichowskim” oddziały AK obwodu Myślenice – „Murawa” stoczyły 12.09.1944 r. główne starcie tzw. „bitwy pod Łysiną”, w którym rozbito kolumnę niemiecką. Wydarzenie upamiętnia pomnik nieopodal mostu, przy drodze do Glichowa.
Warto zobaczyć zespół dworski Bujwidów (dwór ziemiański i zabudowania gospodarcze) zbudowany w miejscu starszego dworu w latach 1899-1900, w otoczeniu parku krajobrazowego. Dwór znajduje się w dolinie Krzyworzeki, przy dróżce szosie wybiegającej na wschód od głównej drogi do Dobczyc. W Czasławiu można również zobaczyć budynek dawnej karczmy z 1782 r., kilka pięknych XIX-wiecznych kapliczek oraz zachowane drewniane budynki z przełomu XIX i XX w.
Historia wsi łączy się z dwoma wybitnymi osobami: urodzonym w dworku w Czasławiu generałem Ludomiłem Antonim Rayskim (1892-1977) – pilotem, inżynierem, dowódcą i współtwórcą polskiego lotnictwa wojskowego, oraz Odo Feliksem Kazimierzem Bujwidem (1857-1942) – lekarzem, mikrobiologiem, immunologiem, profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, ojcem polskiej bakteriologii, pionierem szczepień przeciw wściekliźnie, współpracownikiem Roberta Kocha i Ludwika Pasteura. Bujwid posiadał własną wytwórnię surowic i szczepionek. W 1899 r. zakupił majątek Czasław od Artura Teodora Rayskiego, emerytowanego oficera armii tureckiej, a zarazem ojca Ludomiła. Założył tu stawy, w których hodował narybek pstrąga, bezpłatnie leczył miejscową ludność, wybudował szkołę oraz cegielnię. Z czasem powiększył majątek o folwark Wolica (obecnie w granicach Poznachowic Górnych), gdzie zbudował obory i stajnie dla zwierząt szczepiennych i doświadczalnych. Majątek Czasław zapisał starszemu synowi – Stanisławowi, a majątek Wolica młodszemu – Janowi.
Miejscowości
BiałeBrzezna
Chabówka
Chełmiec
Chochorowice
Chomranice
Chyszówki
Czarny Potok
Czasław
Długołęka-Świerkla
Dobra
Glisne
Gruszowiec
Iwkowa
Jaworzna
Jazowsko
Jodłownik
Jurków
Kamienica
Kamionna
Kanina
Kasina Wielka
Kasinka Mała
Klęczany
Kobielnik
Kostrza
Koszary
Krzeczów
Kudłacze
Laskowa
Limanowa
Lipnik
Lubień
Lubomierz
Łącko
Łętowe
Łososina Dolna
Łososina Górna
Łostówka
Łukowica
Marcinkowice
Męcina
Młynne
Mszana Dolna
Mszana Górna
Myślenice
Naszacowice
Nowe Rybie
Nowy Sącz
Pasierbiec
Pcim
Piekiełko
Pisarzowa
Podegrodzie
Poręba
Przyszowa
Raba Niżna
Rabka-Zdrój
Raciechowice
Rajbrot
Rogi
Rozdziele
Siekierczyna
Skrzydlna
Słopnice
Stadła
Stróża (k. Myślenic)
Strzeszyce
Szczawa
Szczyrzyc
Szyk
Świdnik
Świniarsko
Tenczyn
Tęgoborze
Tokarnia
Trzemeśnia
Tymbark
Ujanowice
Węglówka
Wilczyce
Wilkowisko
Wiśniowa
Zalesie
Zasań
Znamirowice
Żegocina
Żmiąca