Gruszowiec
Niewielka wioska należąca do gminy Dobra, położona przy przełęczy (660 m) o tej samej nazwie, rozdzielającej stoki Ćwilina i Śnieżnicy.Informacje ogólne
Przechodzi tędy droga krajowa nr 28, odznaczająca się znakomitymi walorami widokowymi. Gruszowiec stanowi umowną granicę między Zagórzanami a Lachami Dobrzańskimi, przebiega tędy również granica diecezji krakowskiej i tarnowskiej.
Nazwa Gruszowiec była wzmiankowana po raz pierwszy w 1618 r., w późniejszym czasie wieś należała do klucza szlacheckiego w Dobrej. W czasie drugiej wojny światowej okolica była rejonem nasilonych działań partyzantów, którzy urządzali tu zasadzki na hitlerowskie kolumny transportowe. Okupanci wycięli nawet szeroki pas lasu po obu stronach jezdni, ale i to nie powstrzymało akcji partyzanckich. W odwecie za sprzyjanie konspiracyjnemu podziemiu Niemcy dokonali krwawej akcji pacyfikacyjnej na bezbronnej ludności wsi w dniu Wszystkich Świętych 1944 r. Mordowano wówczas kobiety, dzieci, niektórzy żywcem spłonęli w podpalonych gospodarstwach. Łącznie zginęło ponad 30 osób, zniszczony był dobytek wielu rodzin. Niewielki pomnik na skraju wsi, wzniesiony w 1968 r. upamiętnia to wydarzenie.
Na osiedlu Wydarte należącym administracyjnie do Kasiny Wielkiej mieszka znany w okolicy malarz i rzeźbiarz Stanisław Dobrowolski. Inspirację do swej twórczości czerpie z górskiego krajobrazu i beskidzkiej przyrody. W swych dziełach wykorzystuje również motywy folkloru Zagórzan. Pan Stanisław pochodzi z Mszany Dolnej, studia ukończył na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Ostatecznie osiadł na stałe pod Ćwilinem, gdzie w prywatnym domu zgromadził swoje dzieła, które chętnie pokazuje turystom (galeria „Hołd Karpatom”). Pan Stanisław był również pierwszym kustoszem zamienionej na muzeum „Orkanówki”. Jest autorem pomników w Kasinie Wielkiej i Gruszowcu, poświęconych ofiarom II wojny.
Przez Gruszowiec przechodzi niebieski szlak z Ćwilina w kierunku Śnieżnicy i Kasiny Wielkiej. Zaczyna się tu również szlak zielony, doprowadzający do ośrodka rekolekcyjnego na stoku Śnieżnicy. Na przełęczy, tuż przy drodze, popularny wśród turystów bar „Pod Śnieżnicą”, alias „Pod Cyckiem”. Obok stoi XIX-wieczna kapliczka p.w. świętych Piotra i Pawła.
Miejscowości
BiałeBrzezna
Chabówka
Chełmiec
Chochorowice
Chomranice
Chyszówki
Czarny Potok
Czasław
Długołęka-Świerkla
Dobra
Glisne
Gruszowiec
Iwkowa
Jaworzna
Jazowsko
Jodłownik
Jurków
Kamienica
Kamionna
Kanina
Kasina Wielka
Kasinka Mała
Klęczany
Kobielnik
Kostrza
Koszary
Krzeczów
Kudłacze
Laskowa
Limanowa
Lipnik
Lubień
Lubomierz
Łącko
Łętowe
Łososina Dolna
Łososina Górna
Łostówka
Łukowica
Marcinkowice
Męcina
Młynne
Mszana Dolna
Mszana Górna
Myślenice
Naszacowice
Nowe Rybie
Nowy Sącz
Pasierbiec
Pcim
Piekiełko
Pisarzowa
Podegrodzie
Poręba
Przyszowa
Raba Niżna
Rabka-Zdrój
Raciechowice
Rajbrot
Rogi
Rozdziele
Siekierczyna
Skrzydlna
Słopnice
Stadła
Stróża (k. Myślenic)
Strzeszyce
Szczawa
Szczyrzyc
Szyk
Świdnik
Świniarsko
Tenczyn
Tęgoborze
Tokarnia
Trzemeśnia
Tymbark
Ujanowice
Węglówka
Wilczyce
Wilkowisko
Wiśniowa
Zalesie
Zasań
Znamirowice
Żegocina
Żmiąca