Kostrza
Niewielka wieś (ok. 430 mieszkańców) leżąca w północnej części Beskidu Wyspowego, w źródliskowym obszarze potoku Tarnawka. Zabudowania są rozrzucone w formie luźnych osiedli na północno-wschodnich zboczach Kostrzy (725 m).Informacje ogólne
Nazwa wywodzi się od słowa „kostra”, „kostrze”, co oznacza paździerze, lub od „kostrzewić” co znaczy „mierzwić”. Wedle innej teorii nazwa wsi i góry bierze się od słowa kostropaty - ostry, nierówny, a taka jest przecież stroma góra, wznosząca się nad wsią.
Wieś powstała w średniowieczu, a po raz pierwszy wzmiankowana była w 1361 r. Pod względem administracyjnym należała wówczas do kasztelanii wojnickiej, potem znalazła się w rozległym powiecie szczyrzyckim. Stanowiła własność rycerską Ratołdów herbu Szeliga, potem Lubomirskich i Niewiarowskich. Pod koniec XVI w. aktem ostatniej woli Przecław Niewiarowski ofiarował ją dominikanom z Krakowa. Po kasacie józefińskiej z końcem XVIII w. dobra dominikanów zostały upaństwowione i następnie sprzedane w ręce prywatne. W XIX w. właścicielem okolicznych dóbr stała się rodzina Romerów, mająca swe gniazdo w pobliskim Jodłowniku. Na przełomie XIX i XX w. wieś liczyła 44 domy i 320 mieszkańców. W okresie II wojny światowej stała się bazą ruchu oporu przeciwko okupantowi. Wieś była nazywana „partyzancką”. W Kostrzy, pod koniec wojny zgromadzono lotników alianckich, uratowanych z zestrzelonych samolotów (m.in. B-24 „California Rocket” oraz B-17 zestrzelonego nad Koniówką). Zamierzano ich przerzucić z lądowiska „Mucha” w Tymbarku do Włoch, w ramach operacji „Most V”. Do akcji ostatecznie nie doszło z powodu rozwijającej się błyskawicznie zimowej ofensywy sowieckiej.
Atrakcje regionu
Informacje krajoznawcze:
• W górnej części wsi, u podnóża Kostrzy, znajdują się dwie piękne kapliczki, murowane z XVIII w.
• W centrum wsi można zobaczyć budynek starej szkoły z 1925 r., obok pomnik i niewielki krzyż metalowy, wystawiony na pamiątkę cudownego ocalenia wsi od pacyfikacji niemieckiej w 1944 r.
• W Kostrzy urodził się ojciec Konrad Hejmo – długoletni dyrektor Duszpasterskiego Ośrodka dla pielgrzymów polskich w Watykanie i honorowy obywatel Limanowej.
Miejscowości
BiałeBrzezna
Chabówka
Chełmiec
Chochorowice
Chomranice
Chyszówki
Czarny Potok
Czasław
Długołęka-Świerkla
Dobra
Glisne
Gruszowiec
Iwkowa
Jaworzna
Jazowsko
Jodłownik
Jurków
Kamienica
Kamionna
Kanina
Kasina Wielka
Kasinka Mała
Klęczany
Kobielnik
Kostrza
Koszary
Krzeczów
Kudłacze
Laskowa
Limanowa
Lipnik
Lubień
Lubomierz
Łącko
Łętowe
Łososina Dolna
Łososina Górna
Łostówka
Łukowica
Marcinkowice
Męcina
Młynne
Mszana Dolna
Mszana Górna
Myślenice
Naszacowice
Nowe Rybie
Nowy Sącz
Pasierbiec
Pcim
Piekiełko
Pisarzowa
Podegrodzie
Poręba
Przyszowa
Raba Niżna
Rabka-Zdrój
Raciechowice
Rajbrot
Rogi
Rozdziele
Siekierczyna
Skrzydlna
Słopnice
Stadła
Stróża (k. Myślenic)
Strzeszyce
Szczawa
Szczyrzyc
Szyk
Świdnik
Świniarsko
Tenczyn
Tęgoborze
Tokarnia
Trzemeśnia
Tymbark
Ujanowice
Węglówka
Wilczyce
Wilkowisko
Wiśniowa
Zalesie
Zasań
Znamirowice
Żegocina
Żmiąca