Węglówka
Wieś letniskowa w dolinie potoku Kobielnik, leżąca w zacisznej kotlince u stóp Lubomira, Lubogoszcza i Wierzbanowskiej Góry. Nazwa pochodzi od wypalania węgla drzewnego, co było pradawnym zajęciem mieszkańców.Informacje ogólne
W średniowieczu i aż do połowy XVIII w. Węglówka była królewszczyzną i należała do starostwa dobczyckiego, jako wieś służebna, dostarczająca węgla drzewnego. Po rozbiorach przeszła w ręce prywatne. W XIX w. jej właścicielami, podobnie jak sąsiedniej Wierzbanowej i Wiśniowej stali się Romerowie z Jodłownika. Pod koniec XIX wieku było tu 178 domów, i ponad 1000 mieszkańców (w tym kilku Żydów), właścicielami wsi byli K. Detloff i Jędrzej Goryl
W trakcie kampanii jesienno-zimowej 1914 r. okoliczne wzniesienia stały się areną walk miedzy wojskami rosyjskimi i austriackimi. Śladem tych zmagań są rowy strzeleckie i umocnienia ziemne, dość czytelne w terenie, zlokalizowane na stokach Weszkówki i Łysiny.
Węglówka w trakcie II wojny była wsią „partyzancką”. Działały tu silne oddziały ze zgrupowania AK „Murawa”. Po wielkiej bitwie partyzanckiej na stokach Kamiennika, 12.09.1944 r., właśnie z Węglówki ruszyła w lasy pasma Łysiny niemiecka ekspedycja pacyfikacyjna, zakończona spaleniem obserwatorium na Lubomirze i rozstrzelaniem kilku miejscowych chłopów.
Po wojnie Węglówka stała się ze względu na atrakcyjne położenie wsią letniskową, pobudowano tu sporo willi, rozwinął się ruch oazowy. Z grupami oazowymi przyjeżdżał tu ksiądz bp Karol Wojtyła.
Atrakcje regionu
Warto zobaczyć:
• Niewielka Węglówka ma dwa kościoły. Starszy kościół (filialny) p.w. Matki Boskiej Anielskiej znajduje się w górnej części wsi, w przysiółku Ślusarzówka, u podnóża Lubomira. Został zbudowany pod koniec XIX w. i przebudowany w 1905 r. Młodszy kościół parafialny p.w. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, znajdujący się w środku wsi wybudowano w latach 1933-39. W okresie powojennym znany w całej okolicy stał się podział wśród mieszkańców i „konflikt” między dwoma ww. świątyniami o rząd dusz w parafii. Zanotowano przypadki, że niektórzy parafianie „wierni” staremu kościołowi i przeciwni kapłanom z „nowego” kościoła kazali się pochować bez ostatnich sakramentów i oficjalnego pogrzebu. Obecnie msze odbywają się w obu kościołach, a „stary” kościół jest świątynią filialną. Ze Ślusarzówki pochodziła i w tutejszym kościele została ochrzczona siostra Eufrozyna (Teresa Ślusarz), która była jedną z najbliższych osób w otoczeniu Papieża Jana Pawła II, w trakcie jego posługi na stolicy Piotrowej. Po śmierci Ojca Świętego wróciła w rodzinne strony, przywożąc ze sobą do Węglówki ornat papieski, w którym Jan Paweł II odprawiał ostatnie nabożeństwo w Watykanie przed swoją śmiercią.
• W przysiółku Węgierskie znajdują się dwie XIX-wieczne kapliczki. Starsza z 1813 r. z rzeźbą Frasobliwego.
• We wsi kilka domów i obejść gospodarczych z przełomu XIX i XX w.
Miejscowości
BiałeBrzezna
Chabówka
Chełmiec
Chochorowice
Chomranice
Chyszówki
Czarny Potok
Czasław
Długołęka-Świerkla
Dobra
Glisne
Gruszowiec
Iwkowa
Jaworzna
Jazowsko
Jodłownik
Jurków
Kamienica
Kamionna
Kanina
Kasina Wielka
Kasinka Mała
Klęczany
Kobielnik
Kostrza
Koszary
Krzeczów
Kudłacze
Laskowa
Limanowa
Lipnik
Lubień
Lubomierz
Łącko
Łętowe
Łososina Dolna
Łososina Górna
Łostówka
Łukowica
Marcinkowice
Męcina
Młynne
Mszana Dolna
Mszana Górna
Myślenice
Naszacowice
Nowe Rybie
Nowy Sącz
Pasierbiec
Pcim
Piekiełko
Pisarzowa
Podegrodzie
Poręba
Przyszowa
Raba Niżna
Rabka-Zdrój
Raciechowice
Rajbrot
Rogi
Rozdziele
Siekierczyna
Skrzydlna
Słopnice
Stadła
Stróża (k. Myślenic)
Strzeszyce
Szczawa
Szczyrzyc
Szyk
Świdnik
Świniarsko
Tenczyn
Tęgoborze
Tokarnia
Trzemeśnia
Tymbark
Ujanowice
Węglówka
Wilczyce
Wilkowisko
Wiśniowa
Zalesie
Zasań
Znamirowice
Żegocina
Żmiąca